ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΗΛΕΜΑΧΟΥ Σ. ΚΑΒΒΑΔΙΑ
Ο Τηλέμαχος σε φωτογραφία του 1926 με τα μετάλλια και τα παράσημά του.
THΛEMAXOΣ Σ. ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ
Ιατρός-Γενικός Δ/ντής της Εθνικής Ακαδημίας
Σωματικής Αγωγής – Μέλος της Διεθνούς Ακαδημίας
Σωματικής Αγωγής «Peer Ling»
Ο Τηλέμαχος ο Καββαδίας γεννήθηκε το 1892 στις Αργυράδες της Κέρκυρας. Ήταν γιος του Σπύρου Καββαδία που ασχολήθηκε σ’ όλη του τη ζωή με επιχειρηματικές δραστηριότητες και της Μαρίας Μιχαλά από το γειτονικό χωριό Χλομός.
Ο Σπύρος Δ. Καββαδίας, πατέρας του Τηλέμαχου, ώς αντάρτης με το Ρώμα το 1897
Μικρός σε ηλικία έχασε τη μητέρα του και μεγάλωσε κάτω από την φροντίδα της μητριάς του της Αγγελικής Βλάχου. Η Αγγελική ήταν η κόρη του γιατρού (και Δημάρχου Κορισσίων 1866-1869) Θεόδωρου Βλάχου κοντά στον οποίο ο Τηλέμαχος αγάπησε την Ιατρική.
Τέλειωσε το δημοτικό Σχολείο στις Αργυράδες και ύστερα φοίτησε στο Γυμνάσιο της Κέρκυρας.
Στα χρόνια των γυμνασιακών του σπουδών έγινε μέλος του Κερκυραϊκού Γυμναστικού Συλλόγου στους Εφηβικούς αγώνες του οποίου το 1910 πέτυχε 4 πρώτες νίκες ( στα άλματα εις ύψος και εις μήκος μετά φοράς και άνευ φοράς ).
Ο κερκυραϊκός γυμναστικός σύλλογος τον Ιούνιο του 1909 στα πλαίσια αγώνων και επιδείξεων. Ο Τηλέμαχος βρίσκεται στη 3η σειρά 8ος από αριστερά.
Το 1912 γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νάπολης στην Ιταλία, όπου δραστηριοποιούνταν εμπορικά ο πατέρας του.
Η αγάπη του για τον αθλητισμό του δίνει πρώτες και δεύτερες νίκες στους Πανεπιστημιακούς αγώνες για τα 60χρονα της ιδρύσεως του εκεί Πανεπιστημίου το 1913.
Το 1916 κατατάσσεται στον ελληνικό Στρατό διακόπτοντας τις σπουδές του.
Το 1917 πήρε με Άριστα το πτυχίο του από τη Σχολή Γυμναστών, όπου και γνωρίστηκε με τον πρωτοπόρο της Γυμναστικής και αθλητικής Παιδείας στην Νεώτερη Ελλάδα Ι. Χρυσάφη.
Από το 1919 πολεμά ως έφεδρος αξιωματικός στο Μικρασιατικό Μέτωπο, όπου και διακρίθηκε για το θάρρος και τον ηρωισμό του.
Τιμήθηκε με το βαθμό του εφέδρου Λοχαγού και με το «αριστείο ανδρείας».
Το 1922 μετεγγράφηκε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου των Αθηνών από όπου αποφοίτησε το 1924.
Ο Τηλέμαχος στην Ιατρική Σχολή Αθηνών, δεύτερη σειρά, 4ος από τα δεξιά.
Το 1928 υπήρξε ένας από τα ιδρυτικά μέλη του Ορειβατικού Συλλόγου Αθηνών, ο οποίος μετονομάστηκε το 1930 σε Ελληνικό Ορειβατικό Σύνδεσμο, του οποίου υπήρξε μάλιστα και ο πρώτος πρόεδρος.
Την εποχή αυτή περίπου κλήθηκε από τον αείμνηστο Ιωάννη Χρυσάφη στο Υπουργείο Παιδείας στο γραφείο Σωματικής Αγωγής.
Την περίοδο 1928-1931 σπουδάζει με υποτροφία στη Σουηδία, όπου και συγγράφει το Διδακτορικό του Δίπλωμα στην Γυμναστική.
Το 1931-32 ειδικεύεται στην Παιδιατρική στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού στη Γαλλία και επιστρέφει στην Ελλάδα, όπου και διαδέχεται τον Χρυσάφη στη Δ/νση της Ε.Α.Σ.Α. στην Αθήνα.
Το 1940 με τιμητικό δίπλωμα γίνεται μέλος της Ακαδημίας Σωματικής Αγωγής της Στοκχόλμης.
Πήρε μέρος και πάλι στον πόλεμο του 1940-41, όπου και τιμήθηκε ξανά με « Αριστείο Ανδρείας » για το θάρρος και τον ηρωισμό του.
Η κατοχή
τον βρήκε Διευθυντή της Εθνικής Ακαδημίας Σωματικής Αγωγής, της οποίας το κτίριο επιτάχτηκε από τα Ιταλικά Στρατεύματα. Ο πολύτιμος θησαυρός που είχε κληροδοτήσει στην Ακαδημία ο Χρυσάφης θα είχε χαθεί ολοκληρωτικά, αν ο Καββαδίας δεν τον μετέφερε στο σπίτι του.
Εισέπραξε γι’ αυτή του την ενέργεια τις κατηγορίες των αντιπάλων συναδέλφων του που εποφθαλμιούσαν τη θέση του Δ/ντή της Ε.Α.Σ.Α.
Προφυλακίστηκε, αλλά αθωώθηκε πανηγυρικά και επέστρεψε στη δ/νση της Ακαδημίας.
Το 1951 έγινε μέλος της Διεθνούς Ακαδημίας Σωματικής Αγωγής PEER LING.
Παράλληλα δημοσιεύει πληθώρα άρθρων και ταξιδιωτικών εντυπώσεων με πρώτες και καλύτερες τις εντυπώσεις του από τις χώρες της Σκανδιναβίας.
Το 1952 του απονεμήθηκε από τον τότε βασιλιά Παύλο ο Ταξιάρχης του Φοίνικα για τις υπηρεσίες του στη Σχολή και στην Πατρίδα.
Πέθανε στην Αθήνα το 1956.
———————————————————————————————————————————-
Ο Καββαδίας μέσα από τα άρθρα του μας δείχνει την αγάπη του για τη Φυσική Αγωγή και προσπαθεί με κάθε μέσο να καταδείξει σε όλους την αξία της και τη συνεισφορά της στην καλή υγεία του σώματος και του πνεύματος του ανθρώπου.
Πιστεύει , όπως και ο μεγάλος Πλάτωνας ότι τα «βελτίονα σώματα υπηρετώσι τη διανοία». Ο Πλάτωνας αναφέρει ότι η τέχνη που δημιουργεί ανθρώπους σώφρονες είναι η πολιτική και για το σώμα υπάρχει μας λέει μια τέχνη διπλή που δεν μπορώ να την ονομάσω, αλλά έχει δύο μέρη, τη Γυμναστική και την Ιατρική. ( Γοργίας ΧΙΧ 464 c )
Αλήθεια υπάρχει πιο κατάλληλος να επιβεβαιώσει τον μεγάλο φιλόσοφο από τον ίδιο που ήταν ταυτόχρονα και Γιατρός και Γυμναστής;
Δέχεται και αυτός, όπως και ο μεγάλος του δάσκαλος ο Π. Λίνγκ, τη ρήση του Ιπποκράτη, ότι η άσκηση του σώματος βοηθάει στην ευεξία και ότι πρέπει να αποφεύγουμε την υπερβολή («εν πάση κινήσει του σώματος, οκόταν άρχηται πονέειν, το διαναπαύειν ευθύς άκοπον» Αφορισμοί. Τμήμα δεύτερο).
Τη γυμναστική πρέπει να τη διακρίνει, όπως ομολογούν ο Αριστοτέλης, ο Γαληνός και ο Λίνγκ, το μέτρο.
Μας μιλάει για τα δύο συστήματα της Σουηδικής Γυμναστικής, τη Γυμναστική των στάσεων τη σχολαστική εκείνη μέθοδο που επιμένει να ξεκινά από την στάση της προσοχής με ακριβείς κινήσεις, και τη νεότερη μέθοδο της Elin Falk, τη Γυμναστική των κινήσεων, που τη χαρακτηρίζει πιο φυσιολογική και πιο ελεύθερη τάση.
Στο συνέδριο για τη φυσική αγωγή του 1936 απευθυνόμενος προς τους συνέδρους κλείνει την ομιλία του με τα εξής λόγια : « Κύριοι σύνεδροι, … … ευρίσκομαι μεταξύ ημών …,διότι φρονώ ότι, εάν οι φοιτηταί κατορθώσουν να ευνοήσουν τον μεγάλον σκοπόν της Φυσικής Αγωγής, θα θελήσουν να γίνουν οι απόστολοι αυτής μεταξύ των λαών του κόσμου. ……Ας ευχηθώμεν, όπως το Συνέδριον τούτον γίνει η απαρχή μιας εντατικοτέρας προσπαθείας της σπουδαζούσης νεότητος, ώστε και πάλιν η Γυμναστική και τα σπορτ να αποκτήσουν την αυτήν σημασίαν την οποίαν είχον επί της εποχής του Πλάτωνος, του Γαληνού και του Ιπποκράτους.»
Στο Συνέδριο για την προστασία του Παιδιού που γίνεται δέκα χρόνια αργότερα το 1946 φαίνεται πως οι προσδοκίες του δεν έχουν ευοδωθεί. Σε εξέταση 650 παιδιών της υπαίθρου και των πόλεων, η κατάσταση της σωματικής διαπλάσεως των παιδιών χαρακτηρίζεται τραγική.
«Θώρακες στενοί, πτερυγοειδείς ωμοπλάται, σπονδυλικαί στήλαι με κύφωσιν, σκολίωσιν και λόρδωσιν, τρομερά ελάττωσις του βάρους του σώματος, αυτά είναι τα ευρήματα της εξετάσεως ταύτης.
Έχουν, λοιπόν, ανάγκην τα παιδιά της Ελλάδος σωματικής ασκήσεως. Αλλά πού θα γίνει αύτη; Τα σχολεία μας δεν διαθέτουν ούτε αιθούσας Γυμναστικής, ούτε γήπεδα κατάλληλα δι’ ασκήσεις.» ( Πρακτικά Συνεδρ. Σελ. 385. )
Ομολογεί ότι η εκπαίδευση δε έχει καθόλου προχωρήσει, λόγω της απουσίας αθλητικών εγκαταστάσεων.
Όμως μας λέει : «Έχομεν εις την Ελλάδα και σύστημα Γυμναστικόν πλήρες και επιστημονικόν, βασισμένον επί των αρχών των αρχαίων ελλήνων ιατρών και φιλοσόφων και των δεδομένων της σημερινής επιστήμης, ως και λίαν μορφωμένους Γυμναστάς, οι οποίοι όμως, δεν έχουν πού να εφαρμόσουν όσα περί Γυμναστικής γνωρίζουν και εργάζονται λίαν φιλοτίμως παλαίοντες προς τόσας δυσκολίας.»
Αναφέρεται πάντα με μεγάλο θαυμασμό στην πρωτοπόρα Σουηδία για τις μεγάλες και αξιόλογες εγκαταστάσεις της. « Κάθε απόγευμα μετά τη συνεδρία επισκεπτόμεθα σχολεία, νοσοκομεία παιδιών, λουτρά και Γυμναστήρια τα οποία διαθέτει η πόλις της Στοκχόλμης.» ( Πρακτικά ό.π. σελ. 386 ).
Σ’ όλη του τη ζωή αρθρογραφεί στον ημερήσιο και τον Περιοδικό Τύπο των Αθηνών για να εμφυσήσει στους νέους την αγάπη για τη γυμναστική. ( Ελεύθερον Βήμα, Εθνικός Κήρυξ, Αθλητική Ηχώ κ.α.π.)
Θαυμάσιες είναι οι περιγραφές των πόλεων των βουνών και των χωρών που επισκέφτηκε ως ταξιδιωτικός ανταποκριτής στα « ΕΚΔΡΟΜΙΚΑ ».
Παρουσιάζει τη ζωή και το έργο των μεγάλων ανδρών της Γυμναστικής επιστήμης Ελλήνων και Ξένων ( Ι. Χρυσάφης, Πέππας, Φωκιανός, Παγών – Πέτρος Λίνγκ , Ζοζέφ Τουλίν, Έλιν Φαλκ και άλλοι),στο περιοδικό «ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ».
Προσπαθεί να κάνει γνωστά σε όλους τα ελληνικά βουνά και τα ευεργετικά για το σώμα μας αποτελέσματα της Ορειβασίας, στο περιοδικό του Ε.Ο.Σ. « ΤΟ ΒΟΥΝΟ».
Το πρώτο εξώφυλλο του περιοδικού Το Βουνό, Ιανουάριος 1934, έκδοση του Ελληνικού ορειβατικού συνδέσμου.
Η ζωή του θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ταγμένη στην υπηρεσία του ανθρώπου και εξαιτίας του ότι υπηρετούσε με μεγάλη αγάπη και στοργή την παράλυτη, δυστυχώς, έξι μήνες μετά το γάμο γυναίκα του και γιατί αγωνίστηκε για τη δημόσια υγεία των σωμάτων μας με τις επιστήμες που με περισσό ζήλο ασκούσε, τη Γυμναστική και την Ιατρική. Προσφέροντας πολλές φορές τις υπηρεσίες του δωρεάν.
Η αγάπη του για τον τόπο του και ειδικά για τη διαφώτιση των νέων του χωριού του εκδηλώθηκε με την προσφορά του σπιτιού του και της πλούσιας βιβλιοθήκης του στην Κοινότητα των Αργυράδων, με την ευχή να καταστεί αυτή το ξεκίνημα, η αφορμή για μια δημιουργική προσπάθεια για την επίτευξη του πανάρχαιου εκείνου στόχου, που υποστήριζε πως « Νους υγιής εν σώματι υγιεί» υπάρχει.
Το σπίτι του Τηλέμαχου Καββαδία στους Αργυράδες. Το κληροδότησε στους χωριανούς του για κοινοτικό γραφείο και κοινοτική βιβλιοθήκη. Φωτογραφία του 1983 από το λεύκωμα της κοινότητας για το Τηλέμαχο.
Ίσως να θεωρηθεί υπερβολή, μα αυτή η βιβλιοθήκη μπορεί να χαρακτηριστεί αξιόλογη, όσο κι αν πρόκειται για μια επαρχιακή βιβλιοθήκη.
Η βιβλιοθήκη του Τηλέμαχου Καββαδία, κληροδότημά του στα νειάτα των Αργυράδων και σε κάθε φιλομαθή συμπατριώτη του. Φωτογραφία του 1983 από το λεύκωμα της κοινότητας Αργυράδων
Θα πρέπει να σας πληροφορήσω εδώ πως σ’ αυτή τη βιβλιοθήκη βρέθηκε ο χαμένος εδώ και πολλά χρόνια Ύμνος του ΚΕΡΚΥΡΑΪΚΟΥ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ που γράφτηκε από τον μεγάλο Παλαμά και την ύπαρξη του οποίου αγνοούσε ακόμα και το « Ίδρυμα Κωστή Παλαμά» στην Αθήνα.
Είναι κρίμα που δεν αξιοποιείται, όπως θα έπρεπε, από τους αρμοδίους φορείς.
Είναι κρίμα που ακόμα και σήμερα στα περισσότερα επαρχιακά σχολεία δεν έχουν γίνει αυτά που ονειρευότανε ο Καββαδίας.
Θα τελειώσω με μια του ευχή πιστεύω πως αυτό θα τον ευχαριστούσε ιδιαιτέρως :
« Ας ευχηθούμε η αγάπη προς την άσκηση ότι θα κατακτήσει τις καρδιές όλων των Ελλήνων και ότι οι νέοι μας θα παύσουν να συχνάζουν στους κλειστούς χώρους των καφενείων» και σε άλλα ψυχοφθόρα μέρη θα πρόσθετα εγώ « και ότι στο μέλλον θα ευχαριστούνται εις την άσκησιν, τας εκδρομάς και τας αναβάσεις».
(Ομιλία στην Ημερίδα της Δ/νσης Β΄/θμιας Εκπαίδευσης για την αθλητική προσφορά της Κέρκυρας που έγινε το Σάββατο 8-5-2004 στην αίθουσα στο Φαληράκι.)
Κέρκυρα 8 Μαΐου 2004
Θεοφάνης Γ. Καββαδίας
Φιλόλογος